De “NV Provinciale En Gemeentelijke Electriciteits Maatschappij” PEGEM is opgericht in 1920 door de Provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdamen en Haarlem met als doel tot samenwerking te komen op het gebied van energieopwekking en energielevering.
In 1927 werd er door de PEGEM een 50kV stroomkabel gelegd vanaf een 50kV station aan de Papaverweg in Amsterdam-Noord, waar de PEGEM een eigen centrale had. De kabel ging onder het IJ door, grotendeels over de Spaarndammerdijk - Kerkweg - Penningsveer (foto) - Oudeweg en naar het 'Gemeentelijk Energiefabrieken' van Haarlem in de Waarderpolder. Een tweede kabel liep van de Waarderpolder naar Velsen.
Doel was om de bovenleidingen voor electrische treinen in en rond Amsterdam, Haarlem en Velsen uit één stroomnet te kunnen voeden.
De kabel is op 29 mei 1928 ingebruik genomen vanuit de centrale in Haarlem. Met een afzonderlijke turbine werd de kabel langzaam onder spanning gezet.
Meer informatie in het boek over '75 jaar PEGEM’. Op pag.44-46 komt deze kabel ter sprake.
Tot wanneer de kabel in gebruik is geweest is ons nog niet duidelijk. Centrale-Noord aan de Papaverweg is tot 1982 in gebruik geweest. Het Westelijk Havengebied (de voormalige Grote-IJpolder en Spieringhornerbinnenpolder) is in de jaren ’60 en ’70 opgespoten. De Centrale in Haarlem is in 1965 gesloten. Voor die tijd zal de kabel wel buiten werking zijn gesteld. Voorlopig houd ik het op 1963.
De moffen van de kabel werd bovengronds gemarkeerd door betonnen paaltjes met een gietijzeren tekstplaatje. In de gemeente Haarlemmermeer staan nog een aantal van die markeringespaaltjes uit die tijd. Ze zijn kenelijk bij de uitvoering iets verder uit elkaar gezet dan op de tekening is aangegeven.
- 5 stuks boven op de Spaarndammerdijk ter hoogte ven de Groeneweg
- 1 stuks 10m oostelijk van de kruising Spaarndammerdijk met de Inlaagpolder.
Ook bij de overweg op de Middenduinerweg in Santpoort-Noord is zo’n paaltje gezien van de kabel naar Velsen. (in 2013, niet meer gecontroleerd).
Tijdens de reconstrucite van de weg over de Spaarndaamerdijk werd ook naast de weg een laag van de weg-fundering verwijderd. Daarbij kwamen o.a. de oude dekplanken tevoorschijn die medio 1927 als bescherming bovenop de kabels gelegd waren. Zie de onderste regels van de werkinstructie op de blauwdruk.
